Słowiańskie obrzędy - czy znamy ich znaczenie? Ostatnia aktualizacja: 20.03.2021 17:30 Zmiany pór roku miały dla dawnych Słowian, żyjących blisko przyrody, ogromne znaczenie.Na temat symboli słowiańskich i ich znaczenia zachowało się bardzo niewiele źródeł. Większość informacji jakie posiadamy na ich temat, to próby interpretacji i rekonstrukcji przeprowadzone w oparciu o badania archeologiczne oraz porównań w stosunku do innych symboli pochodzących z innych wierzeń, a których znaczenie zostało lepiej udokumentowane. Symbole Słowiańskie i ich znaczenie w codziennym życiu Słowian Wierzenia miały dla Słowian wielkie znaczenie w ich codziennym życiu. To właśnie one kształtowały całe przyszłe pokolenia, w tym także naszych przodków. Niestety w wyniku zderzenia się kultury chrześcijańskiej z naszą rodzinną kulturą słowiańską oraz późniejszą chrystianizacją naszych terenów, nie zachowało się wiele informacji na temat wierzeń naszych przodków. Chrześcijanie systematycznie wypierali pierwotne wierzenia słowiańskie lub zastępowali ich święta i symbole swoimi. Dziś pozostały nam tylko szczątkowe informacje na temat niektórych zwyczajów, przesądów, symboli oraz imion bogów słowiańskich. Ciągle jednak możemy wysnuć pewne podejrzenia, co do konkretnych symboli oraz interpretacji ich znaczenia. Bardzo często symbole słowiańskie wiązały się z oddawaniem czci konkretnym bogom lub też odpędzaniem nieprzyjaznych sił, a także z ważnymi aspektami życia codziennego i duchowego naszych przodków. Symbole Słowiańskie i ich interpretacja #Swarzyca/Kołowrót/Swarga „Kołowrót (Kolovrat), Swarzyca Kruszwicka, Swarga, Swastyka” Kołowrót to jedna z najpowszechniejszych odmian słowiańskiej swastyki. Gdyby nie zbrodnie nazistów, swastyka pozostałaby zapewne jednym z najbardziej pozytywnych symboli znanym ludzkości. Symbol ten oznaczał zawsze coś pozytywnego: symbolizował Słońce, bóstwo, powodzenie w boju, urodzaj w plonach i szczęście. Swarzyca (również Świaszczyca, Świąszczyca, Swarożyca, Świarga) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli słowiańskich. Istotnym elementem Swarzycy jest cyfra cztery, co daje ciekawe konotacje – cztery żywioły, cztery pory roku oraz cztery strony świata. Tym samym Swarga (i jej uniwersalna wersja – Swastyka) może być symbolicznym wyobrażeniem otaczającej nas rzeczywistości. Kołowrót wraz ze swoją „dynamiką” dodatkowo rozszerza znaczenie o nieustający bieg życia, a także o jego ciągłości, powtarzalności i niezmienności. Ponadto symbolizując Słońce i tym samym ogień jest związany z jednym z najważniejszych słowiańskich bóstw, jakim był boski kowal Swaróg. Czasami twierdzi się, że istnieją dwie wersje Swastyki: prawoskrętna związana ze Słońcem, światłem i dniem oraz jej przeciwieństwo – lewoskrętna (Sauvastika) symbolizująca noc, ciemność i magię. „Sauvastika i Swastika” Kołowrót słowiański był symbolem szczególnie popularnym wśród Słowian. Kreślono go na domach, jako symbol ochronny przed złymi siłami oraz niszczycielskim wpływem pogody. Bywał również wycinany na drewnianych monumentach stawianych w miejscach pochówków jako symbol reprezentujący „życie wieczne”. Był również często umieszczany na pomnikach, urnach, a także broni, biżuterii i odzieży. # Ręce Boga „Ręce Boga” Symbol znany jako „Ręce Boga” pochodzi z popielnicy, która została odkryta w 1936 roku w miejscowości Biała w województwie łódzkim. Jej datowanie określa się na III-IV wiek (kultura przeworska). W czasach II wojny światowej naczynie to, z powodu obecności na nim swastyk, było wykorzystywane przez nazistów w celach propagandowych. Popielnica zaginęła w trakcie wycofywania się Niemców z trenów Łodzi i do dziś znana jest tylko jej gipsowa replika. Replika popielnicy „Ręce Boga” Symbol ma przedstawiać cztery, piorunowładne ręce, o pięciu lub sześciu palcach, które tworzą wspólnie krzyż równoramienny. Ramiona, które są skierowane w cztery strony świata, mają być wyrazem wszechwładności Stwórcy. Grzebienie na ich końcach mogą także symbolizować deszcz, chmury lub promienie słoneczne. Zdaniem „Rodzimego Kościoła Polskiego” symbol „Ręce Boga” jest ideogramem pojęcia Boga Najwyższego. Umiejscowiony w centrum krzyż zakończony z czterech stron palcami (grabkami) miałby tutaj odzwierciedlać jego pojęcie, zwracając dodatkowo uwagę na wszechświat i równowagę jako pożądany stan natury. Towarzyszące mu swastyki wiązałyby się w tej interpretacji zarówno ze Swarogiem, jak i jego synem Swarożycem – boskimi pierwiastkami sprawczymi. Jednak w rzeczywistości badacze nie są w stanie za wiele o nim powiedzieć. Zdaniem niektórych „Ręce Boga” niekoniecznie musiały należeć do symboli słowiańskich. „Swaróg” Z całą pewnością symbol jest niepewnego pochodzenia. Trudno w jego wypadku ustalić jakiekolwiek fakty historyczne. Wszystkie znane nam dotychczas informacje opierają się wyłącznie na niepewnych interpretacjach i domniemaniach. Problemem jest także sama rzadkość występowania tego symbolu. O ile same swastyki nie tylko odnajdywano na różnych terenach zamieszkiwanych przez Słowian, ale i również na całym świecie, o tyle „Ręce Boga” – przynajmniej w takiej formie, występują jedynie na wspomnianej, zaginionej popielnicy. Podobne symbole udało się jedynie znaleźć na terenach położonych na południowy-wschód od gór Ural. Ich datowanie określa się na okres pomiędzy 2100-1700 rok # Swadziebnik/Znak Starosłowiańskiej Świątyni Światła Świata „Swadziebnik” Symbolizuje Kwiat Paproci (Pąp Bogini Rudź) – Wiarę Przyrody. Zbudowany z 4 liter „S” splecionych w dwie „8”. „8” – to pełnia; ∞ – nieskończoność. Cztery złączone koła to symbol wspólnoty, a brak ich domknięcia – wolności i indywidualności, a także osoby i jej osobowość. „Rudź” Centralny punkt jest symbolem Boga Bogów – Światowida (Światowita, Swąta). To symbol Jedności i Wszechwspólnoty. Zawiera w sobie także prastary symbol słoneczny – Swastykę. Jedną niebieską, prawoskrętną, która symbolizuje Niebo, Wela oraz drugą, czerwoną, lewoskrętną symbolizującą Ogień, Ziemia. Jest to stary słowiański znak, który z jednej strony jest znakiem ślubów – swadźby, a z drugiej – znakiem wierności wartościom i ślubom rozumianym jako przysięga. Znak Mocnej Więzi. Znak świętego pojednania i narodzin Nowej Zjednoczonej Wiary Przyrodzonej. Znak złączenia węzłem wieczystym. Znak związku Ciała, Duszy, Ducha i Światłości w nową Żywą Jedność. Znak połączenia Ognia i Wody, męskiego z żeńskim. # Symbol Peruna/Znak Gromowładcy „Symbol Peruna, Znak Gromowładnego, Rozeta Podhalańska” Perun był zaliczany do jednych z najważniejszych bogów w panteonie słowiańskich bóstw. Był bogiem wojowników i piorunów. Symbolem Peruna był heksagon – sześciokąt foremny. Symbol ten jest obecny w wielu kulturach. Zaczęto go umownie nazywać „Gwiazdą Heksapentalną”. „Perun” W niektórych interpretacjach badawczych symbol ten jest wiązany z powszechnym u nas kultem solarnym i symbolami solarnymi. Symbol ten był często żłobiony na belkach lub innych elementach domów, aby zapewnić im ochronę przed piorunami, nawałnicami i nieszczęściami. Pojawiał się także w herbach, na biżuterii oraz częściach garderoby. „Rozeta Podhalańska wyryta na belce” W polskiej kulturze znak ten przetrwał w kulturze góralskiej w formie „Rozety Podhalańskiej/Karpackiej”. Jest ona ważnym elementem architektury góralskiej. Ciekawe jest, że spełnia ona taką samą funkcję jak Symbol Peruna – zabezpiecza domostwo przed niszczycielskim wpływem pogody. # Krzyż Solarny/Krzyż Słoneczny/Słoneczny Krąg „Krzyż Solarny, Krzyż Celtycki” Krzyż słoneczny to symbol krzyża równoramiennego umieszczonego wewnątrz okręgu. Jest to jeden z najstarszych symboli solarnych Indoeuropejczyków, który powszechnie występował u Celtów, ale którego motywy pojawiły się także u wschodnich Słowian. W czasach pogańskich w północno-zachodniej Europie uchodził za atrybut nordyckiego boga Odyna. Znany był również, od co najmniej 3,5 tys. lat, w przedkolumbijskiej Ameryce oraz w całym basenie Morza Śródziemnego. Jako symbol słońca znali go również Aztekowie. Ponadto krzyż ten został zaadaptowany przez wyznawców mitraizmu – azjatyckiego kultu boga solarnego Mitry, jako oficjalny symbol ich religii. Pierwotna symbolika krzyża związana była z kultem solarnym i czcią, jaką otaczano bogów ognia i nieba. To najbardziej uniwersalny znak kosmosu – dwie przecinające się linie wyznaczają cztery strony świata, lecz także stanowią osie materii i ducha oraz czasu i przestrzeni. Często był umieszczany na budowlach megalitycznych. „Replika Krzyża Solarnego z terenów Państwa Wielkomorawskiego” Jako krzyż wpisany w okrąg, symbolizował również szczególny związek pomiędzy Niebem, a Ziemią. Koło symbolizowało Niebo – Prawi, a krzyż wyznaczał cztery podstawowe przesilenia na Ziemi oraz cztery Znaki Zodiaku związane z przesileniami, a także 4 Kiry Świata. Jest również symbolem punktu środkowego, wyrównaniu cech aktywnych i biernych w charakterze człowieka doskonałego. Współcześnie, najbardziej znaną formą tego symbolu jest krzyż celtycki, którego kształt poddany modyfikacji (by bardziej przypominał krzyż chrześcijański) przyjęli chrześcijanie zamieszkujący Brytanię i Irlandię. # Triskelion/Trykwetr „Triskelion, Triskele, Trykwetr, Trójnóg” Triskelion to znak kojarzony przede wszystkim z kulturą celtycką, jednak można go odnaleźć w wielu innych miejscach na świecie. Prawdopodobnie występował on również u Słowian. Symbol ten był używany już od czasów neolitu. Przykładem tego jest grobowiec „Newgrange”, który znajduje się w Irlandii i jest datowany na około 3200 lat Ten przykład pokazuje, że symbol Triskelionu był używany 2,5 tys. lat przed pojawieniem się na wyspie Celtów. „Newgrange” Symbol jest złożony z trzech jednakowych elementów, które nazywa się nogami, spiralami lub meandrami. Składają się one na cykliczny wzór geometryczny. Obracający zakrzywiony kształt ramion może być symbolem dynamizmu, ruchu i życia. A odnogi stanowić trzy filary równowagi. Trudno jest jednoznacznie określić znaczenie i symbolikę celtyckiego Triskelionu, ponieważ wiedza wśród druidów, przekazywana była w formie ustnej. Można założyć, że mógł on mieć znaczenie uniwersalne. Symbolika Tryskelionu prowadzi nas do rozważań nad znaczeniem cyfry 3, która jest przede wszystkim symbolem Trójcy oraz unii. Taoiści uważają, że cyfra 3 jest cyfrą określającą perfekcję. Wyraża intelektualny i duchowy porządek w Bogu, w kosmosie oraz w człowieku. Można więc Tryskelion odbierać jako symbol potrójnego wymiaru ludzkiego życia, na które składają się: ciało fizyczne, świadomość oraz duch. Mógł określać istnienie trzech wymiarów czasowych: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Trzy cykle życia: dzieciństwo, dojrzałość, starość. Ilość wymiarów przestrzennych: wysokość, długość, szerokość. Trzy stany skupienia: stały, gazowy, ciekły. Ilość kolorów podstawowych: niebieski, czerwony, żółty. Ilość istniejących królestw na Ziemi: zwierząt, roślin i minerałów. Z dzisiejszej perspektywy jest niemożliwością rozstrzygnięcie tego, czy Triskelion miał dla dawnych Słowian faktycznie jakieś znaczenie. Jednak zasługuje na uwagę chociażby z tego względu, że ten znak stał się główny symbolem „Rodzimej Wiary” – polskiego, rodzimowierczego związku wyznaniowego, odwołującego się do etnicznych, przedchrześcijańskich wierzeń Słowian. # Lunula „Lunula” Lunula to symbol, który był często noszony w postaci biżuterii przez kobiety – między innymi słowiańskie. Odnajdywano go często w miejscach pochówków kobiet. Był nie tylko noszony przez panny, ale i również mężatki. Jest bardzo prawdopodobne, że jego kulturowe znaczenie wiązało się z symboliką Księżyca, którego pełny cykl wyznaczał również cykl menstruacyjny kobiety. Tak jak co miesiąc Księżyc przechodzi przez swoje fazy (cykle), tak również kobieta doświadczała ich w swoim życiu. Wierzy się również, że macica kobiety jest połączona sznurem energetycznym bezpośrednio z Księżycem, dzięki czemu wypełnia się jego energią. Lunula była noszona, aby zapewnić sobie przychylność bogów i ochronę przez złymi urokami. Miała również zapewnić płodność, czyli kobiecą pełnię, siłę kreacji i tworzenia. Lunula to zatem symbol kobiecości w pełnej krasie. # Znak Welesa/Znak Wołosa „Znak Welesa, Znak Wołosa” Weles to słowiański pan zaświatów, bóg magii i wróżbiarstwa, patron wędrowców, handlarzy i poetów, a także opiekun bydła rogatego. Był też bogiem zaklęć i przysiąg pieczętujących przymierza, układy i umowy handlowe. Był synem Świętowita, a bratem Swaroga. Przypuszcza się, że jego imię ma związek z wołami, nad którymi właśnie sprawował pieczę. Znakiem Welesa jest rogaty trójkąt wprost odnoszący się do jednej ze sfer tego bóstwa. „Weles” Głównymi jego czcicielami musieli być zatem pasterze i hodowcy trzody. Zwracać się mogli oni do Welesa z prośbą o ochronę ich stad. Groźne zwierzęta, takie jak niedźwiedzie i wilki były wtedy wielkim zagrożeniem dla hodowli zwierząt, dlatego też Weles miał mieć za kompana potężnego niedźwiedzia, a przyodziany był w skórę wilka. Oba te atrybuty miały uzupełniać wizerunek boga. # Auseklis/Gwiazda Auseklis/Gwiazda Poranna „Auseklis, Ausekla Zvaigzne, Aussauts” Symbol odnosi się do przedchrześcijańskich wierzeń Bałtów. Ma być on symbolem Gwiazdy Porannej lub łotewskiego Boga Auseklisa. Jest on jednym z wielu starożytnych kosmologicznych i magicznych symboli używanych w europejskiej sztuce ludów wschodu. W mitach Auseklis jest jednym z bliźniaczych synów boga nieba – Dievasa. Razem ze swym bratem bliźniakiem są podwójnym wcieleniem planety Wenus. Codziennie toczy on walkę z Mennesem – Księżycem, o swą oblubienicę – Saule, która jest uosobieniem Słońca. Auseklis jest Świętą Jutrzenką przychodzącą co rano, po długiej nocy. Każdego ranka odzyskuje on dla nas Słońce po ciężkim boju z Księżycem i żegna je wieczorem, przygotowując się do kolejnej walki. Ten mit jest opowieścią dającą ludziom nadzieję, na powrót światła słonecznego, które podtrzymuje życie na Ziemi. # Romuva „Romuva” Jest symbolem religii „Romuva”, która odwołuje się do przedchrześcijańskich wierzeń Bałtów. Religia ta oficjalnie została zarejestrowana na Litwie w 1992 roku. „Romuva” to słowo pochodzące z dawnych ziem Prusów, zamieszkujących dzisiejsze ziemie Litewskie. Symbol ten ma przedstawiać drzewo lub dąb, który reprezentuje w mitologii motyw „Drzewa Życia”. Trzy poziomy widoczne na symbolu reprezentują trzy światy: świat żywych, umarłych i przyszły świat lub świat współczesnych ludzi, upływu czasu oraz przyszły świat. Płomień zaś ma przedstawiać rytuał występujący w praktykach religijnych. Znajdujący się pod znakiem runiczny napis „Romuve”, ma oznaczać „sanktuarium” lub „korzeń”. # Jumis „Jumis” Jumis pochodzi z wierzeń ludu zamieszkującego tereny leżące nad południowo-wschodnim Bałtykiem, które należą dziś do Łotwy. Łotewski Bóg Jumis, był bóstwem rolniczym reprezentującym płodność i urodzajne, obfite plony. Przedstawiany był w towarzystwie płodów rolnych. Jego szaty tworzyły zboża: żyto, pszenica i owies. Jumisowi poświęcone były wszystkie owoce, które występowały w parach, tak jak na przykład wiśnie lub czereśnie. Symbol miał przedstawiać dwa, ciężkie od ziaren, kłosy pszenicy. Ich łodygi krzyżują się ze sobą, a ziarno zebrane w dorodne kwiatostany odchyla się od siebie w przeciwne strony. Był to symbol, który przynosił szczęście i obfitość. Pojawiał się szczególnie w okresie zbiorów i żniw. Bardzo często używany był do zdobienia domostw. Przyozdabianie symbolem Jumisa jest tradycyjną sztuką ludową praktykowaną na Łotwie i Litwie. Źródło: slowianskibestiariusz
Runy w praktyce + Runy słowiańskie + Księga run (13472881930) | Książka Allegro. Nocna Premiera FIFA 21.
Zastanawiasz się jakie jest znacznie run nordyckich? Skąd się one wywodzą i co oznaczają? Dlaczego utożsamia się je z wikingami? Sprawdźmy pochodzenie tego tajemniczego pisma. Dla wielu z nas alfabet run nordyckich to niezrozumiałe symbole, które znamy z rycin, filmów oraz opowieści. Skąd się one wzięły? Jak i kiedy stosowano runy nordyckie? Jak sama nazwa wskazuje, pochodzą one z regionów północnej Europy, gdzie obowiązywały w czasach starożytnych i średniowiecznych w odróżnieniu od popularnej w cesarstwie rzymskim łaciny i greki. Pierwsze zapisy runami datowane są na II wiek naszej ery. Mitologia wikingów, którzy zasiedlali północną Europę w dawnych czasach mówi o tym, że runy podarował im bóg Odyn, aby mogli lepiej odczytywać rzeczywistość. Warto wspomnieć, że poza runami nordyckimi, stosowanymi przed kraje germańskie, w historii znajdziemy też wzmianki o runach celtyckich i słowiańskich. Co to są runy? Zanim przyjrzymy się bliżej znaczeniu run nordyckich, warto poznać ich pochodzenie. Same runa to swoisty alfabet ze specyficznymi znakami. To pierwotne pismo było wykorzystywane do celów praktycznych, ale także pamiątkowych, a nawet prawnych. Runy to proste znaki, które imitowały dźwięki i pozwalały na zapisywanie słów, a nawet całych zdań. Znaleźć można źródła mówiące o różnych alfabetach runicznych. Niektóre z nich były uproszczone i miały jedynie 16 znaków, a te rozbudowane obejmowały aż 24 znaki. Najdłużej sosowanym alfabetem był FUTHARK, którego nazwa to połączenie sześciu pierwszych nordyckich run. Runy nordyckie alfabet Tym, co zdecydowanie różniło runy nordyckie od łaciny czy greki, była dodatkowa wartość przekazu, jakie ze sobą niosły. Runy oznaczają dany dźwięk, ale dodatkowo każda z nich ma także swoje znaczenie oraz reprezentuje określone drzewo, kolor, ziele, klejnot, a nawet boginię i boga. W praktyce oznaczało to, że sam zapis mógł mieć wiele znaczeń, bowiem określone runa wyryte w drzewach czy skałach mogły nieść bardzo różne informacje. litera potencjał znaczenie drzewo kolor ziele klejnot f hojność posiadanie, powodzenie, bogactwo bydło bez czarny jasnoczerwony pokrzywa agat mszysty u wytrzymałość moc, zdrowie, potencjał, możliwości, siła przetrwania bawół brzoza ciemnozielony mech torfowiec granat th niezłomność witalność, potęga, zaradność życiowa cierń cierń jaskrawo-czerwony rojnik szafir a mądrość inspiracja, porozumienie, mądrość, natchnienie usta jesion ciemnoniebieski muchomor szmaragd r entuzjazm podróż, zmiana, rozwój, wzrost, droga, ruch koło od wozu dąb jaskrawo-czerwony bylica chryzopraz k żarliwość twórczość, olśnienie, sukces, entuzjazm, samorealizacja latarnia sosna jasnoczerwony pierwiosnek krwawnik g miłość połączenie, zjednoczenie, współczucie dar jesion/wiąz głęboki niebieski bratek opal w życzliwość radość, sława, zadowolenie szczęście jasion żółty len diament h bezkompromisowość uwolnienie, gwałtowna zmiana, kryzys, odrodzenie grad jesion/cis jasnoniebieski konwalia onyks n uważność wytrzymałość, cierpliwość potrzeba buk czarny rdest wężownik lapis i opanowanie stałość, spokój, samoograniczenia lód olcha czarny lulek czarny kocie oko j zapobiegliwość rozwój, plan, nagroda, dojrzewanie żniwa dąb jasnoniebieski rozmaryn kornalina y wynik wysiłków żniwa cis cis ciemnoniebieski mandragora topaz p sekret szczęście, dzieciństwo kubek do kości olcha czarny tojad akwamaryn z ochrona powodzenie łoś cis złoty angelika ametyst s pełna pojednanie słońce jałowiec biały/srebrny jemioła rubin Runy nordyckie znaczenie Runy miały dodatkowo nieść szczęście, dlatego stosowano je także do ozdabiania statków, biżuterii, grzebieni, sprzączek oraz broni. Znaleźć je można na różnych tabliczkach oraz nagrobkach. Za ich pomocą wymieniano także wiedzę tajemną, dzielono się sekretami oraz ważnymi wiadomościami. Warto pamiętać, że tej sposób komunikacji był znany tylko nielicznym. Naukę o runach przekazywano ustnie i nie każdy mógł oraz potrafił z nich korzystać. Znacznie run nordyckich pozwalało za ich pomocą skutecznie porozumiewać się między wodzami oraz rozprawiać o zbliżających się bitwach. Ten sposób porozumiewania się stosowano aż do XVIII wieku. Alfabet run nordyckich nie jest obecnie powszechnie znany, chociaż łatwo można odnaleźć znaczenie poszczególnych liter. Co ciekawe, runy używane są także jako talizmany, a ponadto używane są we wróżbiarstwie, jako przepowiadające przyszłość. Wykorzystuje się je do tworzenia naszyjników, pierścieni i amuletów, które mają przynieść szczęście i powodzenie. Lokaah Trakt Św. Wojciecha 395, 80-007 Gdańsk woj. pomorskie tel. 513 502 028 [email protected] Projekt i wykonanie. 241 66 544 134 554 655 44 494
runy slowianskie i ich znaczenie
